Sự Phát Triển Của Kĩ Thuật, Khoa Học, Văn Học Và Nghệ Thuật Thế Kỉ XVIII – XIX
Câu Hỏi Thảo Luận
Câu hỏi trang 52: Tại sao nói thế kỉ XIX là thế kỉ của sắt, máy móc và động cơ hơi nước?
Trả lời:
– Thế kỉ XIX là thế kỉ của sắt, máy móc và động cơ hơi nước vì:
+ Với những tiến bộ về kĩ thuật, thế kỉ XIX sản xuất bằng máy mọc trở nên phổ biến, nhiều máy chế tạo công cụ được phát minh.
+ Sắt trở thành nguyên liệu chủ yếu để chế tạo máy móc, xây dựng đường sắt.
+ Động cơ hơi nước được sử dụng rộng rãi trong ngành giao thông vận tải.
Câu hỏi trang 52: Nêu những tiến bộ về kĩ thuật trong các lĩnh vực công nghiệp, giao thông vận tải, nông nghiệp và quân sự.(Giải Lịch sử 8 Bài 8)
Trả lời:
– Về công nghiệp:
+ Kĩ thuật luyện kim được cải tiến làm tăng nhanh sản xuất thép.
+ Phát minh phương pháp sản xuất nhôm nhanh, rẻ.
+ Phát minh nhiều chế tạo công cụ máy: Máy phay, máy tiện, …
+ Nhiều nguyên liệu mới được sử dụng.
+ Máy hơi nước được sử dụng rộng rãi.
– Về giao thông vận tải:
+ Đóng được tàu thủy chạy bằng máy hơi nước.
+ Đầu máy xe lửa chạy bằng hơi nước được chế tạo.
+ Xây dựng nhiều tuyến đường sắt.
+ Giữa thế kỉ XIX, điện tín được phát minh.
– Về nông nghiệp: Có nhiều tiến bộ về kĩ thuật và phương pháp canh tác.
+ Phân hóa học được sử dụng.
+ Máy kéo chạy bằng hơi nước, máy cày nhiều lưỡi, máy gặt đập được sử dụng rộng rãi.
– Về quân sự: Nhiều vũ khí mới được sản xuất: Đại bác, súng trường bán nhanh và xa: Chiến hạm vỏ thép chạy bằng chân vịt có trọng tải lớn;…
Câu hỏi trang 53: Nêu những phát minh lớn về khoa học tự nhiên trong các thế kỉ XVIII – XIX.
Trả lời:
– Hóa học: Men-đê-lê-ép: Bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học.
– Vật lí:
+ Niu-tơn: Thuyết vạn vật hấp dẫn.
+ Lô-mô-nô-xốp: Định luật bảo toàn và năng lượng.
– Sinh vật:
+ Đác -uyn: Thuyết tiến hóa và di truyền.
+ Puốc-kin-giơ: Thuyết tế bào.
Câu hỏi trang 53: Vai trò của khoa học xã hội đối với đời sống xã hội loài người trong các thế kỉ XVIII – XIX.
Trả lời:
– Phá vỡ ý thức hệ phong kiến, tấn công vào nhà thờ.
– Giải thích rõ quy luật vận động của thế giới và thúc đẩy xã hội phát triển.
Câu Hỏi Và Bài Tập
Bài 1 trang 55: Lập bảng thống kê những thành tựu chủ yếu của kĩ thuật, khoa học, văn học, nghệ thuật trong các thế kỉ XVIII, XIX.
Trả lời:
Lĩnh vực | Thành tựu |
Kĩ thuật | – Về công nghiệp:
+ Kĩ thuật luyện kim phát triển, phát minh nhiều máy chế tạo công cụ; máy hơi nước được sử dụng rộng rãi. + Giao thông vận tải: Tàu thủy chạy bằng máy hơi nước, đầu máy xe lửa chạy bằng hơi nước; điện tín được phát minh. – Về nông nghiệp: Phân hóa học được sử dụng, Máy kéo chạy bằng hơi nước, máy cày nhiều lưỡi, máy gặt đập được sử dụng rộng rãi. – Về quân sự: Nhiều vũ khí mới được sản xuất. |
Khoa học | – Khoa học tự nhiên:
+ Hóa học: Men-đê-lê-ép: Bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học. + Vật lí: Niu-tơn: Thuyết vạn vật hấp dẫn, Lô-mô-nô-xốp: Định luật bảo toàn và năng lượng. + Sinh vật: Đác -uyn: Thuyết tiến hóa và di truyền, Puốc-kin-giơ: Thuyết tế bào. – Khoa học xã hội: Chủ nghĩa duy vật biện chứng ở Đức, Chính trị kinh tế học Anh, Chủ nghĩa xã hội không tưởng, Chủ nghĩa xã hội khoa học. |
Văn học | – Về văn học;
+ Ban -dắc: Tấn trò đời, Ơ-giê-ni Gơ-răng-đê, Vỡ mộng, Trời không có mắt. + Vích-to Huy-gô: Những người khốn khổ + Pu-skin: Thơ + Lép Tôn-xtôi: Thời thơ ấu, Chiến tranh và hòa bình,… |
Nghệ thuật | – Âm nhạc: Mô-da, Sô-panh, Bet-tô-ven,…
– Hội họa: Đa-vit, Đơ-la-croa,… |
Bài 2 trang 55: Vai trò của văn học, nghệ thuật trong cuộc đấu tranh vì quyền sống và hạnh phúc của nhân dân.
Trả lời:
– Các tác phẩm phê phán chế độ phong kiến, vạch trần bộ mặt thật của xã hội tư bản, phản ánh khát khao về một cuộc sống tự do, hạnh phúc của những người dân lao động.
– Là vũ khí tư tưởng chống bọn cầm quyền phản động, cổ vũ phong trào đấu tranh của nhân dân.
Bài 3 trang 55: Bằng những kiến thức đã học, hãy giới thiệu vài nét về một tác giả hay một tác phẩm văn học tiêu biểu trong các thế kỉ XVIII – XIX.
Trả lời:
Lép Tôn-xtôi (1828-1910), nhà văn Nga, nổi tiếng với các tác phẩm: Chiến tranh và Hòa bình, An-na Ka-rê-ni-na, Phục sinh. Với chủ nghĩa hiện thực phê phán, qua các tác phẩm của mình, Tôn- xtôi đã chống lại trật tự xã hội phong kiến Nga hoàng, ca ngợi phẩm chất của người dân Nga trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Lê-nin đã đánh giá các tác phẩm của Tôn-xtôi như “tấm gương phản chiếu cách mạng Nga”.
Củng Cố Kiến Thức
Câu 1: Để hoàn tất chiến thắng chế độ phong kiến về kinh tế, giai cấp tư sản cần phải tiến hành cuộc cách mạng thứ hai sau cách mạng tư sản. Đó là cách mạng gì?
Trả lời
Đó là cuộc cách mạng công nghiệp thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX, tiếp đó là cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật.
Câu 2: Hãy kể tên những nhà khoa học và những phát minh vĩ đại trong thế kỉ XIX mà em biết?
Trả lời
* Toán học:
– Niutơn : Phép tính vi phân, tích phân.
– Lô-ba-sép-xki : Hình học Ơ – cơ – lít.
– Lép – ních : Phép tính vi phân, tích phân .
* Hóa học:
– Men-đê-lê-ép : Bảng hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học.
* Vật lí:
– Lô-mô-nô-xốp : Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng.
– Niu-tơn : Thuyết vạn vật hấp dẫn, ba định luật Niutơn.
* Sinh vật:
– Đác-uyn : Thuyết tiến hóa di truyền.
– Puốc-kin-giơ : Thuyết tế bào.
Câu 3: Những phát minh trên có ý nghĩa gì?
Trả lời
– Góp phần thúc đẩy sự phát triển của xã hội.
– Đặt cơ sở cho những nghiên cứu ứng dụng sau này để thúc đẩy sản xuất và kỹ thuật phát triển.
Câu 4: Lĩnh vực khoa học xã hội đã có những thành tựu nào?
Trả lời
– Ở Đức, chủ nghĩa duy vật và phép biện chứng được xây dựng tương đối hoàn thiện với các đại biểu Phoi-ơ-bách và Hê-ghen.
– Ở Anh, chính trị kinh tế học tư sản ra đời với các đại biểu xuất sắc Xmit và Ri-các-đô.
– Chủ nghĩa xã hội không tưởng gắn liền với Xanh Xi-mông, Phu-ri-ê (Pháp) và O-oen (Anh).
– Phát minh lớn về khoa học xã hội là học thuyết Chủ nghĩa xã hội khoa học (giữa thế kỉ XIV) do Mác và Ăng – ghen đề xướng. Đây là cuộc cách mạng trong lịch sử tư tưởng của loài người.
Bài viết liên quan: